درگیری ژئوپلیتیکی میان این کشورها در شکاف مذهبی بازتاب مییابد.
عربستان سعودی، جمهوری اسلامی و ترکیه همگی جاهخواهیهایی برای رهبری جهان اسلام دارند، اما دیدگاه آنها برای چگونگی این رهبری گوناگون است.
جمهوری اسلامی از گروههایی مانند علویها در سوریه، حزب الله در لبنان و شورشیان حوثی در یمن پشتیبانی میکند. این کار جمهوری اسلامی را با عربستان سعودی درگیر کردهاست. هر دو کشور برای نفوذ در یمن، عراق، سوریه و لبنان به نبرد گرم و سرد پرداختند و همچنان میپردازند.
عربستان سعودی و امارات متحده عربی در بارهی پرسشهای مذهبی و سیاسی با یکدیگر همراستا هستند. قطر و ترکیه با هم نزدیکی دارند و به ویژه در پشتیبانی از اخوانالمسلمین و حماس همکاری میکنند. دوستی قطر با اخوانالمسلمین این دو کشور را با قطر و ترکیه بد کرده بود، که حتا پس از پیمان آشتی، همچنان در نهان همینگونه است.
اردن و عربستان سعودی به دلیل وابستگی اقتصادی و امنیتی اردن به عربستان سعودی، به یکدیگر نزدیک هستند.
قطر به دلیل سیاستهایش در برابر اخوانالمسلمین، گاهی با اردن در تضاد است. ولی اردن به دلیل اقتصادی، تلاش میکند تا پیوند آن با قطر تیره نشود. مصر السیسی، با اخوانالمسلمین دشمن است و با عربستان و امارات همسو است. این کشور به دلیل اخوانالمسلمین با قطر و ترکیه چندان خوب نیست.
ترکیه هم اکنون در تلاش است تا رهبری دوران عثمانی خود را در جهان اسلام زنده کند و خود را پاسبان و نگهبان مسلمانان زیر ستم در جهان میداند. منافع ترکیه در سوریه، جایی که هم با جنبشهای استقلالخواه کُردها و هم با بشار اسد رییس جمهور سوریه (که جمهوری اسلامی پشتیبان او است) و در عراق با منافع جمهوری اسلامی در تضاد است. از سوی دیگر، ترکیه و جمهوری اسلامی هم اکنون در برابر اسراییل با هم همکاری می کنند.