نتایج سیلهای ویرانگر در اسپانیا و سایر بحرانها نشان داد که اصلاحات لیبرالی پیامدهای مخربی به دنبال دارند. برای منحرف کردن توجه مردم، طبقه بورژوازی به تحریک احساسات ملیگرایانه و فاشیستی پرداخته است.
سرمایهداری با سالها غارت و استثمار کشورهای آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین، جوامع غربی را به مناطقی نسبتاً مرفه تبدیل کرده است. اما این جوامع خود نیز دچار شکافهای عمیق طبقاتی هستند، جایی که کارگران همانند مردم «کشورهای پیرامونی» از استثمار رنج میبرند. این مسئله در سیلهای اخیر اسپانیا که جان بیش از 200 نفر را گرفت، نمایان شد. بیتوجهی مقامات به هشدارهای سازمان هواشناسی و سیاستهای اقتصادی منجر به این فاجعه شد.
در پی این فاجعه، مردم به شدت به سیاستهای دولت اعتراض کردند. در کنار نارضایتیها، اعتراضات ضد دولتی گسترش یافته است. اسپانیا همچنین با مشکلات اجتماعی و اقتصادی دیگری همچون افزایش اجارهبها، کمبود مسکن و نارضایتیهای عمومی از سیاستهای دولت مواجه است.
در پرتغال، بهویژه پس از بازگشت احزاب راست به قدرت، وضعیت مشابهی دیده میشود. سیلها و آتشسوزیهای اخیر در پرتغال نیز نشاندهنده اثرات سیاستهای لیبرالی و ناتوانی در مدیریت بحران است. در این کشور نیز شکاف طبقاتی گسترش یافته و اعتراضات گستردهای به دلیل کاهش دستمزدها و افزایش هزینههای زندگی شکل گرفته است.
در همین حال، در کشورهای مختلف اروپا، گروههای راستگرا با بهرهبرداری از مشکلات اجتماعی، نظیر مهاجرت و بحرانهای اقتصادی، در حال گسترش هستند. در ایتالیا، پیروزی «برادران ایتالیا» و سیاستهای ملیگرایانه آنها، نمایانگر تغییرات اساسی در سیاستگذاری است. این گروهها، با استفاده از تبلیغات ملیگرایانه، در تلاشند تا توجهات را از بحرانهای اقتصادی و اجتماعی دور کرده و حمایت از سرمایهداری را تقویت کنند.
ملیگرایی به ابزاری برای منحرف کردن توجه مردم از مشکلات واقعی تبدیل شده است و در عین حال، گروههای فاشیستی و راستگرا به عنوان ابزارهایی در دست طبقه سرمایهدار عمل میکنند.