همکاری ژئوپلیتیکی عربستان سعودی و ترکیه در سالهای اخیر به یکی از موضوعات مهم در تحولات منطقهای تبدیل شده است. این همکاری که از حوزههای اقتصادی و دفاعی آغاز شده، اکنون به سطحی استراتژیک ارتقا یافته و به عنوان رقیبی برای جمهوری اسلامی ایران در منطقه تلقی میشود که میتواند تأثیرات قابل توجهی بر توازن قوا در خاورمیانه داشته باشد.
بر اساس گزارشها، عربستان سعودی که همواره یکی از بزرگترین واردکنندگان تسلیحات در جهان بوده، اکنون به دنبال بومیسازی صنایع دفاعی خود است. این کشور با هدف کاهش وابستگی به تأمینکنندگان غربی، برنامهای بلندپروازانه برای بومیسازی ۵۰ درصد از صنایع دفاعی خود تا سال ۲۰۳۰ تدوین کرده است. در این راستا، ترکیه به عنوان شریکی کلیدی در این تحولات ظاهر شده است. شرکتهای دفاعی ترکیه مانند بایکار، آسلسان و آسفات در حال انعقاد توافقنامههای تولید مشترک و انتقال فناوری با عربستان هستند. این همکاریها شامل تولید پهپادهای پیشرفته، تانکهای آلتای و حتی توسعه جنگندههای نسل پنجم KAAN میشود.
توافق دفاعی ۶ میلیارد دلاری بین دو کشور که در حال بررسی است، گامی مهم در این مسیر محسوب میشود. این توافق نهتنها به تقویت توان دفاعی عربستان کمک میکند، بلکه نشاندهنده اهداف ژئوپلیتیکی گستردهتر است. عربستان با این اقدامات قصد دارد علاوه بر کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، صنایع دفاعی را به عنوان یکی از پیشرانهای رشد اقتصادی خود تعریف کند. از سوی دیگر، ترکیه نیز با استفاده از این همکاریها، به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه و تقویت جایگاهش به عنوان یک قدرت دفاعی است.
این همکاریها در بستری از رقابتهای منطقهای و به ویژه در تقابل با جمهوری اسلامی شکل گرفته است. عربستان و ترکیه هر دو به دنبال کاهش نفوذ ایران در خاورمیانه هستند و این همکاریها میتواند به عنوان ابزاری برای مقابله با جمهوری اسلامی عمل کند.