دوره جدید: مقاله شماره: ۶ ( ۲۱ فروردین ١٣٩۶)
واژه ی راهنما: سیاسی– تئوری
در ادامه بحث ها در حزب كمونيست آلمان در ارتباط با پاسخ به پرسش درباره ي استراتژي انقلابي در دوران هاي غيرانقلابي، آرتور موزِس، در ابرازنظري انتقادي به نظرات بلاخ- روئرموند (توده اي ها، …)، و در توضيح تائيدآميز برنامه كنونيِ حزب كمونيست آلمان در اوتست (١٠ مارس ٢٠١٧) مي نويسد: در بند چهار برنامه بر اين نكته تاكيد مي شود كه وظيفه ي روز در «دوران پيش رو، متحد ساختن مقاومت نيروهاي اجتماعي فراتر از نيروي چپ عليه سياست نوليبرال است. بايد به طور روزانه همكاري- اتحادهاي متفاوتي را از نيروهاي اجتماعي حول محور پرسش و نيازهاي اجتماعي جديد سازمان دهيم كه در آن، طبقه كارگر بايد نيروي تعيين كننده را تشكيل دهد.چنين سياستي پيش شرط است براي ممانعت كردن از تخريب نئوليبرال ساختارهاي جامعه.
آن هنگام كه از همكاري هاي روزانه، اتحادهاي با ثباتِ اجتماعي عليه سياست نوليبرال ايجاد شود، مي تواند تناسب نيروي هاي اجتماعي آن چنان تغيير يابد كه نبرد براي تالي هاي اجتماعي جايگزين از دورنماي واقعي برخوردار شود. … اين نبرد مي تواند اشكال بينابيني مبارزه ي ضدمونوپولي را ايجاد ساخته و با تغييرات متناسب همراه گردد. اين مرحله، مرحله نبرد انقلابي اي را در جامعه حاكم تشكيل مي دهد كه در آن عنصرهاي نظام سرمايه داري و نطفه هاي ساختارهاي سوسياليستي وجود دارند، ولي گذشته هنوز غالب است … اگر نبايد ضدانقلاب در طول زمان پيروز گردد و بتواند روند انقلابي را خفه كند، بايد عنصرهاي جديد ترقي خواهي دستِ بالا يافته و نقش تعيين كننده بيابد. اين روند به طور مشخص چه شكلي خواهد يافت، وابسته است به توان طبقه كارگر، ثبات اتحادهاي اجتماعي آن با نيروهاي دموكراتيك ديگر و كوشش كمونيست ها و همچنين مقاومت ارتجاع.»
تائيد مواضع برنامه كنوني حزب كمونيست آلمان بر اهميت نقش طبقه كارگر و حزب آن در نبرد طبقاتي جاري كه توسط موزِس در نوشتار برجسته مي شود، در برنامه حزب توده ايران نيز با همين كميّت و كيفيت مطرح بوده و در مصوبه هاي ششمين كنگره حزب مورد تائيد قرار گرفته است.
آيا مي توان با توجه به مضمون نظرات موزِس در اين زمينه در ارتباط با شرايط نبرد طبقاتي در ايران ميان توده اي ها نيز به نتايج مشتركي رسيد؟ آيا مي توان از آن به وظايف مشخص در برابر حزب توده ايران و جنبش توده اي، به نتايجي مشابه ي دست يافت؟
موزِس سپس برجسته مي سازد كه به منظور ايجاد شرايط تعيين كننده براي نقش حزب طبقه كارگر در جامعه، بايد تمام نيرو را به كار گرفت تا «حزب كمونيست آلمان به طور واقعي در سازماندهي نبرد طبقاتي جاري در جامعه شركت داشته باشد و امكانات واقعي موجود را به طور فعال مورد بهره گيري قرار دهد. … ما بايد بخشي از نبردهاي طبقاتي امروز در جامعه باشيم. … به تحليل مداوم تضادهاي روزانه كه ايجاد مي شوند بپردازيم. با بررسي مداوم پژوهشگرانه سطح آگاهي طبقه ي كارگر … و ديگر لايه هاي اجتماعي …» را قابل شناخت كرده و آن را هدفمند رشد دهيم.
بدين ترتيب قابل شناخت مي گردد كه بحث ها در درون حزب كمونيست آلمان، و همچنين ميان توده اي ها، بر سر راهكارها، تاكتيك هاي مشخص و يافتن شيوه هاي موثرتر به منظور زدن مهر نبرد طبقاتي ماركسيستي- توده اي بر وقايع است. بايد ديد نتيجه ي بحث ها در كنگره حزب كمونيست آلمان چه پاسخ هايي را ارايه خواهد داد.
اما در مورد راهكارهاي ممكن در نبرد طبقاتي در ايران چه مي توان گفت؟ چگونه مي توان نقش سياست حزب توده ايران را در اين نبردها بهبود بخشيد و به سطح تعيين كننده ارتقا داد؟ «بخشي از نبردهاي طبقاتي امروز در جامعه» بودن، از چه طريق ممكن است؟ با كدام شيوه ها و با كدام پرسش ها مي توان «مقاومت نيروهاي اجتماعي را فراتر از نيروي چپ عليه سياست نوليبرال» دسته كرد و به اتحادهاي اجتماعي با ثبات بدل نمود؟ چگونه بايد «تضادهاي روزانه» را شناخت، برجسته ساخت و از اين طريق «سطح آگاهي طبقاتي طبقه ي كارگر … و ديگر لايه هاي اجتماعي …» را ارتقا داد؟
نكته ي پراهميتي كه بايد بر آن در بحث ميان توده اي ها نيز تاكيد داشت، درك وحدت وظايف مبارزاتي پيش روست، ميان وظايف دموكراتيك- اتحادي و طبقاتي- سوسياليستي در ايران. نكته اي كه هربرت مونشو نيز در ابرازنظري در اوتست (همانجا) در ارتباط با شرايط در آلمان برجسته مي سازد. او به نقل از لنين نشان مي دهد كه «امپرياليسم روبنايي براي سرمايه داري است [امروز با اقتصاد سياسي نوليبرال]. اگر اين روبنا فرو ريزد، ما با نابودي نوك نيزه سروكار داريم كه همراه است با عريان شدن پايگاه اصلي آن. … در واقع همچنان زمينه ي عظيم سرمايه داري اوليه باقي مانده است.» (هشتمين كنگره ي حزب كمونيست روسيه- بلشويك مارس ١٩١٩، كليات، جلد٦٩،٢١٥٤).
بدين ترتيب، به نظر لنين، مبارزه عليه سياست نوليبرال امپرياليستي، يعني مبارزه عليه اقتصاد سياسي امپرياليستي، بدون مبارزه عليه زيربناي نظام سرمايه داري راه به جايي نمي برد و گذار از سرمايه داري را ممكن نمي سازد.
بر اين پايه است كه “مرحله”هاي نبرد دموكراتيك و سوسياليستي روندهاي يكي بعد از ديگري را تشكيل نمي دهد. بلكه از بهم تنيدگيِ ديالكتيكي دروني برخودار است. اين نكته در برنامه كنوني حزب كمونيست آلمان نيز تصريح مي شود.
موزِس سرشت روندگونه “مرحله”ها را همانجا چنين برجسته مي سازد: «حزب كمونيست آلمان مداوم مورد تاكيد قرار داده است كه تغييرات ضد مونوپولي و سوسياليستي، روند بهم تنيده ي انقلابي اي را در گذار از سرمايه داري به سوسياليسم تشكيل مي دهد.»
آيا در ارتباط با شرايط مبارزه ي طبقاتي در ايران نيز ما با وضع مشابهي روبرو هستيم؟ آيا مبارزه ي اتحادي- دموكراتيك و سوسياليستي حزب توده ايران نيز روندي واحد و بهم تنيده – و نه يكي بعد از ديگري – را تشكيل مي دهد كه شناخت “مرحله”هاي متفاوت در آن، تنها به منظور تنظيم برنامه متناسب ضروري است؟ و يا گويا ما با “مرحله”هاي پشت سر هم روبرو هستيم؟ در اين زمينه نظرات در حزب توده ايران نيز مشترك است. مصوبه ششمين كنگره حزب توده ايران درباره ي پيوند ميان دو وظيفه جاي ترديدي باقي نمي گذار كه حزب طبقه كارگر ايران نيز وحدت مبارزه دموكراتيك و سوسياليستي را مورد تائيد قرار مي دهد.
شناخت مشترك و توافق بر سر مضمون رابطه ديالكتيكي وظايف دموكراتيك و سوسياليستي در حزب توده ايران، بايد چگونه در مبارزه ي روز حزب طبقه كارگر و جنبش توده اي تبلور يابد، تا به وحدت “تئوري و عمل” دست يافته باشد. پاسخ به اين پرسش، نكته مركزي بحث و گفتگو را ميان توده اي ها تشكيل مي دهد.
خش پاياني آن مي بايستي تحت عنوان «بخشي از نبردهاي طبقاتي امروز در جامعه» بودن، شركت در مبارزات روزمره كارگري، كوشش براي اترتقاي آگاهي آن از طريق نشان دادن بهره گيري از همه امكان هاي علني و مخفي مبارزه و داخل و خارج از كشور تشكيل شود. مبارزه عليه سياست نوليبرال، و مبارزه عليه نظام سرمايه داري در ارايه اقتصاد سياسي مرحله ملي- دموكراتيك و تبليغ براي آن به مثابه “نبرد در سنگر” عملي گردد. و .
نشانی اینترنتی مقاله:https://tudehiha.org/fa/195