منبع اصلی:
https://www.amnesty.org/en/documents/mde13/7783/2018/en
عفو بینالملل با انتشار گزارشی خواستار آزادی فوری و بی قید و شرط زنی شد که به خاطر انجام یک عمل اعتراضی مسالمتآمیز علیه حجاب اجباری در تاریخ ۲۷ دسامبر در تهران بازداشت شد. عفو بین الملل با تاکید بر این موضوع که حجاب اجباری تبعیض آمیز و تحقیرآمیز است گفت که مقامات ایران باید به آزار و تعقیب قضایی زنانی که صدایشان را علیه حجاب اجباری بلند میکنند خاتمه دهند و حجاب اجباری را لغو کنند. عفو بین الملل یادآوری کرد که حجاب اجباری حقوق متعدد زنان در ایران را در چند دهه گذشته نقض کرده است. این حقوق شامل حق آزادی عقیده و مذهب، حق آزادی بیان و حق محافظت در برابر تبعیض، دستگیری و بازداشت خودسرانه، شکنجه و دیگر رفتارها و مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز میشوند.
عفو بین الملل اطلاع یافته که در روز ۲۷ دسامبر یک زن جوان دیگر نیز که در حدود ۱۸ سال سن دارد در ارتباط با اعتراض به حجاب اجباری در تهران دستگیر شده است و هم اکنون در زندان قرچک به سر میبرد.
به گفته عفو بین الملل این دستگیریها ظاهرا بخشی از یک جریان گستردهتر سرکوب علیه زنانی است که حجاب اجباری را از طریق مسالمت آمیز از جمله با شرکت و حمایت از کمپین چهارشنبههای سفید به چالش میکشند. عفو بین الملل نسبت به بازداشت، احضار و بازجویی، محاکمه و زندانی کردن این زنان اعلام نگرانی کرده است. این سازمان در همین رابطه به جزییات وضعیت مدافع حقوق زنان شیما بابایی اشاره کرده است که در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ از سوی پلیس امنیت اخلاقی تهران مورد احضار و بازجویی قرار گرفت و هم اکنون در خطر محاکمه و مجازات کیفری قرار دارد.
توقف زنان در خیابان، استفاده از الفاظ توهین آمیز و تهدیدآمیز، دستور به جلو کشیدن روسری، دادن دستمال برای پاک کردن آرایش در مقابل ماموران، هل دادن و کشیدن دست، زدن سیلی و ضرب و شتم و پرتاب وحشیانهی زنان به داخل ماشینهای پلیس از جمله نمونههای آزار و خشونت فیزیکی است که عفو بین الملل در بیانیه خود به آن اشاره کرده است. این سازمان حقوق بشری اعلام کرده که این اعمال مصداق شکنجه و رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز هستند که در قوانین بین الملل مطلقا ممنوع شده است.
ممنوعیت ورود زنان به اماکن عمومی همچون فرودگاهها، دانشگاهها، مراکز تفریحی، بیمارستانها و ادارات دولتی و اخراج زنان از دانشگاه یا محل کار به دلایل خودسرانهایی همچون بیرون بودن مو از زیر روسری، آرایش «غلیظ» و یا پوشیدن شلوار کوتاه، تنگ یا رنگین از دیگر مواردی است که عفو بین الملل در گزارش خود به آن اشاره کرده است.
عفو بین الملل اعلام کرده است که مقامات ایران باید فورا ماده 638 قانون مجازات اسلامی و دیگر مقررات تحقیرآمیز و تبعیض آمیزی که حضور بدون روسری زنان در اماکن عمومی را ممنوع میکند لغو کنند.
اصل عدم تبعیض یکی از اصول پایهایی قوانین بین المللی حقوق بشر است و در میثاق بین المللی حقوق سیاسی و مدنی که ایران هم آن را امضا کرده تضمین شده است. حکومتها مجاز نیستند که زنان را ملزم به داشتن یا نداشتن یک نوع خاص از پوشش کنند. اجبار به رعایت یک نوع پوشش خاص مذهبی و فرهنگی ناقض حق آزادی عقیده و مذهب و حق آزادی بیان زنان است. زنان باید این آزادی را داشته باشند که در مورد پوشیدن یا نپوشیدن لباسها و نمادهای مذهبی بر اساس باورهای شخصی خود تصمیم بگیرند.
به گزارش خبرگزاری ها، دیماه گذشته همزمان با شروع اعتراضات سراسری در ایران، زنی در خیابان انقلاب تهران روسری سفید خود را بر سر چوبی آویخت و بر بالای بلندی، به حجاب اجباری اعتراض کرد. تصویر این زن جوان، به سرعت به نمادی برای اعتراض به پوشش اجباری در ایران تبدیل شد و در اعتراضات سراسری ایران هم مورد استفاده قرار گرفت اما از سرنوشت او اطلاعی در دست نبود. چند روز پس از انتشار عکسها و فیلمهای او برخی از شاهدان حاضر در صحنه اعلام کردند که این دختر در همان محل دستگیر شده است.
روز یکشنبه اول بهمن نسرین ستوده، وکیل دادگستری در فیس بوک خود نوشت: «امروز من و رضا به همان محلی رفتیم که دختر خیابان انقلاب با پرچم سفیدش بر بلندایی ایستاده بود، رفتیم تا از وضعیتاش مطلع شویم. تحقیق محلی ثابت کرد که دختر جوانی که هنوز نامش را نمیدانیم، همان روز بازداشت شده است.»
هویت زن شجاع خیابان انقلاب
نیلوفرغلامی یکی از کاربران شبکه های اجتماعی نوشته است هویت زن شجاع خیابان انقلاب مشخص شد. نامش «ویدا موحد» است و اکنون در بازداشت به سر میبرد. غلامی در فیس بوک خود عکسی از ویدا موحد همراه با فرزندش منتشر کرده است.